Korozja jest jednym z głównych wrogów metalowych elementów. Proces ten potrafi zagrozić nawet bardzo wytrzymałym materiałom, trwale je uszkadzając. Skutkami korozji mogą być trwałe zmiany w strukturze danego elementu powodujące jego uszkodzenie, co może mieć wpływ na właściwości danego elementu i możliwość jego bezpiecznego i wydajnego użytkowania. Korozja dotyczy nie tylko metalowych powierzchni, ale również materiałów niemetalicznych, m.in. betonu, żelbetu, skał, tworzyw sztucznych oraz szkła. Podatność materiałów na działanie korozji może różnić się w zależności nie tylko od samego materiału, ale także połączenia z innymi materiałami, a nawet samego wykonania połączeń. Skutkami tego zjawiska określa się stratami korozyjnymi, które dzielimy na bezpośrednie i pośrednie. Do bezpośrednich strat korozyjnych zaliczamy np. koszty zniszczonych materiałów, konstrukcji, koszt ochrony powierzchni zagrożonych korozją. Pośrednie straty korozyjne to narażenie zdrowia i życia ludzi, a także ryzyko zagrożenia dla środowiska naturalnego. Warto podkreślić, że dla przemysłu straty, jakie powoduje korozja, są ogromne. Żeby możliwie ograniczyć występowanie tego zjawiska i zmniejszyć straty wywoływane przez korozję, opracowano klasy korozyjności, które mają pomóc w doborze lepszej ochrony.
W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na pytania:
- Jakie są klasy korozyjności?
- Jakie znaczenie ma klasa korozyjności?
- Jaki wpływ ma klasa korozyjności na dobór farby?
Klasy korozyjności – czym są i jakie wyróżniamy?
Dla lepszego określenia zagrożenia danej powierzchni korozją ustanowiono klasy korozyjności, które dokładnie opisane są w normie ISO 12944. Norma ta w całości poświęcona jest ochronie konstrukcji stalowych i metalowych przed korozją, przy pomocy systemów powłokowych. Celem tej normy, a w związku z tym i samych klas korozyjności, jest dobranie najlepszych metod walki z korozją, a także zminimalizowania tego zjawiska. Należy zauważyć, że klasy korozyjności określają środowisko i jego wpływ na metalowe elementy, a nie właściwości danego materiału, czy ich podatność na korodowanie. Dzięki klasom możemy określić stopień agresywności otoczenia w przypadku, jaki nas interesuje i dobrać preparaty adekwatne do wymagań i warunków.
Klasy korozyjności określamy literą C i odpowiednią cyfrą od 1 do 5. Wyróżniamy następujące klasy korozyjności:
- C1 – bardzo mała. Taka klasa korozyjności nie występuje w warunkach zewnętrznych. Przykładem takiego środowiska są budynki ogrzewane z czystą atmosferą, takie jak biura, szkoły, hotele, sklepy.
- C2 – mała. Z tego typu środowiskami spotykamy się w przypadku budynków nieogrzewanych, w których występować może zjawisko kondensacji (magazyny, hale, obiekty sportowe). W warunkach zewnętrznych przykładem mogą być tereny wiejskie.
- C3 – średnia. Do tej klasy zaliczamy środowiska o wysokiej wilgotności i zanieczyszczeniu powietrza (produkcyjne zakłady spożywcze). Średnią klasą korozyjności określamy także przestrzeń miejską i przemysłową oraz obszary o średnim zanieczyszczeniu tlenkiem siarki.
- C4 – duża. Taka klasa korozyjności występuje najczęściej w zakładach chemicznych, stoczniach, pływalniach, a także na obszarach przemysłowych i terenach przybrzeżnych, gdzie panuje średnie zasolenie.
- C5-I – bardzo duża, przemysłowa. Najczęściej występuje w obiektach i na terenie, gdzie występuje ciągła kondensacja oraz wysokie zanieczyszczenie powietrza. Do tej kategorii zaliczamy tereny przemysłowe o wysokiej wilgotności powietrza i agresywnej atmosferze.
- C5-M – bardzo duża, morska. Ta klasa korozyjności dotyczy budynków i obszarów, w których występuje ciągła kondensacja i znaczne zanieczyszczenie. W warunkach zewnętrznych klasa ta określa obszary przybrzeżne oraz te znajdujące się w głębi morza o dużym zasoleniu.
Dobór nieodpowiedniej farby do klasy korozyjności skutkować może niewystarczającą ochroną danego materiału przed korozją i jej następstwami. Dlatego dobierając farbę lub system powłok, warto przed zakupem zapoznać się z zaleceniami producenta i na podstawie wyżej przedstawionej klasyfikacji dobrać właściwy preparat. Warto także przypomnieć, że na zwiększenie odporności korozyjnej wpływ ma także regularne przeprowadzanie prac konserwacyjnych.
Jak dobrać odpowiednią farbę antykorozyjną?
Dobierając właściwą farbę, dopasowaną do specyficznych warunków i czynników, na których działanie będzie narażona, zwiększamy skuteczność działania ochrony antykorozyjnej. W przypadku klasy C1 i C2, z którymi najczęściej mają do czynienia użytkownicy poszukujący farby do zastosowania w domu, ogrodzie lub gospodarstwie domowym zwykle nie są potrzebne specjalistyczne farby. Do takiego zastosowania w pełni sprawdzi się emalia dobrej jakości (na przykład emalia poliuretanowa). W przypadku elementów znajdujących się w środowisku, które można określić za pomocą klasy C3 dobrym rozwiązaniem będzie farba poliwinylowa, która dobrze znosi wilgoć, a także negatywne działanie czynników atmosferycznych – w tym kwaśne deszcze. Klasa korozyjności C4 oraz C5 I/M najczęściej spotykane są w przemyśle, a także w obiektach działających na terenach nadmorskich, gdzie działanie wody morskiej jest szczególnie widoczne i jest jedną z przyczyn korozji. Do takich zastosowań warto wybrać odpowiednie preparaty, które przeznaczone są właśnie do tego typu celu. Bardzo dobrym rozwiązaniem będzie zimny cynk i farba spirytusowa. Farby te tworzą trwałą warstwę na zabezpieczanej powierzchni i minimalizują ryzyko wystąpienia korozji, a co za tym idzie, ryzyko wystąpienia strat przez nią spowodowanych.